7.07.2022
Güneşten Elektrik Üretmek
Yenilenebilir enerji kaynakları denilince akla gelen enerji türü güneÅŸ enerjisidir. GüneÅŸ enerjisi ülkemizde üretimi en çok yapılan yenilenebilir enerji kaynaklarından bir tanesidir. Çünkü ülkemiz bulunduÄŸu coÄŸrafya sayesinde yılın uzun zamanları güneÅŸ enerjisi almaya uygundur. Hal böyle olunca güneÅŸ enerjisine yatırım da oldukça fazladır. Kurak ve çorak topraklarda, tarımın yapılamadığı güneÅŸ enerjisi paneli kurmaya elveriÅŸli yerlerde güneÅŸ enerjisi bir tercih olarak karşımızda durmaktadır.
Sadece devlet eli ile deÄŸil özel sektör olarak ve hatta bireysel, ÅŸahsi olarak güneÅŸ enerjisi sistemleri kurulabilmektedir. Evlerin çatılarında, fabrika çatılarında kısaca binaların elveriÅŸli çatılarında güneÅŸ enerji sistemleri kurulabilmektedir. Bu elektrik enerjisi binanın elektrik enerjisine yettiÄŸi gibi bazı durumlarda özel ve devlet firmalarına satılma imkanı da vardır.
Neden GüneÅŸ Enerjisi?
GüneÅŸ enerji sistemleri kömür ve linyit gibi fosil yakıtlarla çalışan elektrik santrallerine göre çok daha temizdir. GüneÅŸ enerjisi santralleri diÄŸer santraller gibi doÄŸaya zehirli gaz salmazlar, su kaynaklarına atık boÅŸaltmazlar, görüntü kirliliÄŸi yaratmazlar kısaca doÄŸaya hiçbir zararları yoktur. Su ve rüzgar gibi güneÅŸte yenilenebilir enerji kaynağıdır. DoÄŸada sınırsız bulunurlar ve ortamı kirletmezler. GüneÅŸ enerjisi eskiden ısınma gibi temel ihtiyaçların giderilesi için kullanılırken artık yeni bir ihtiyaç olarak hayatımıza giren elektrik üretiminde de kullanılır.
GüneÅŸten Elektrik Üretmek Ä°çin ElveriÅŸli Bölgeler Nerelerdir?
Ülkemizde ve dünyada enerji ihtiyacının karşılanması için güneÅŸten elektrik üretimi yoÄŸun olarak kullanılmaya baÅŸlanılmıştır. Dünyada elektrik üretimi çeÅŸitli yöntemlerle yapılabilmetedir. Ancak güneÅŸ enerjisi sınırsız ve bitmeyen bir kaynak olduÄŸu için tercih edilmektedir. Dünyada güneÅŸi yıl boyu alan Afrika kıtası, Güney Amerika’nın düzlükleri güneÅŸ alan bölümleri, Asya kıtasında güneÅŸ enerji panellerinin yerleÅŸtirilebileceÄŸi güneÅŸ alan bölümler güneÅŸten elektrik üretmek için elveriÅŸli bölgelerdendir.
Ülkemizde ise Akdeniz sahilleri, Konya ve çevresi, GüneydoÄŸu Anadolu bölgesi yıl boyu güneÅŸ alan bölgelerdir. En çok güneÅŸ alan yapıma en elveriÅŸli bölge GüneydoÄŸu Anadolu’dur ancak Konya ve çevresinde daha çok güneÅŸten elektrik üretme tesisleri vardır.
Akdeniz sahillerinde ise yıl boyu güneÅŸ aldığı için paneller koyulabilecek yerlere koyulmaktadır çünkü Akdeniz sahil boyu otellerle kaplıdır kuzey taraftan Toros daÄŸları sıkıştırmaktadır. Ancak buna raÄŸmen güneÅŸten elektrik üretimi yapılmaktadır. Karadeniz bölgesi ise güneÅŸten elektrik santrallerinin kurulmasının en az yapıldığı bölgedir çünkü yıl boyu yağış alır, gündüzleri hava devamlı bulutlu geçer, daÄŸlık alan çok fazladır. Bu sebepler dolayısı ile Karadeniz güneÅŸten elektrik için uygun deÄŸildir.
GüneÅŸten Elektrik Üretiminin Yapıldığı Yerler Nerelerdir?
GüneÅŸten elektrik büyük ve geniÅŸ çaplı iktisadi yatırım olabileceÄŸi gibi küçük ev tipi ev ihtiyaçlarını giderecek ÅŸekilde de yapılabilir. Evlerde elektrik fiyatlarının arttığı günlerde güneÅŸten elektrik alternatif olarak karşımıza çıkmaktadır. Evlerin çatılarında bu sistemi kolayca kurmak mümkündür. Ev ihtiyaçlarını giderdikten sonra fazlası devlet ve özel elektrik iÅŸletmelerine satılabilir.
Yaylalarda ve daÄŸ köylerinde elektriÄŸin gitmediÄŸi yerlerde güneÅŸten elektrik üretme sistemlerine rastlamak mümkündür. Bu sistemler ev tipi olduÄŸu için maliyette o oranda küçük olmaktadır ve bir evi rahatlıkla idare edebilecek paneller vardır. Bu paneller elektriÄŸi akülerde muhafaza ederek gün boyu kullanımı mümkün kılmaktadır. Bir de sanayi tipi yatırım olarak kurulan güneÅŸle elektrik santralleri vardır. Bunların bir kısmı devlet eliyle yapılmaktadır bir kısmı da özel elektrik ÅŸirketleri tarafından yapılmaktadır.
GüneÅŸten Elektrik Üretmek Ä°çin Maliyetler Nasıl OluÅŸmaktadır?
GüneÅŸten enerjisi santrali kurmak için baÅŸlangıç yatırım maliyetleri çok yüksek deÄŸildir. Enerji üretimi için en uygun maliyetli yöntem güneÅŸ enerjisidir. Ev tipi güneÅŸ paneli sistemlerinde de santral tipi güneÅŸ paneli sistemlerinde de durum aynıdır. GüneÅŸ paneli kurmak için yapılan yatırım uzun sayılamayacak bir süre içerisinde karlı bir ÅŸekilde kendini amorti etmektedir. Bu yazının yazıldığı 2023 yılında; mahsuplaÅŸma esasına dayanan çatı tipi güneÅŸ enerjisi santrallerinin amortisman süreleri 3,5-4 yıllara kadar düÅŸmüÅŸtür. Bunun yansıra güneÅŸten enerji almak bedavadır ancak o enerjiyi elektriÄŸe dönüÅŸtürmek elbette ki bir maliyet gerektirmektedir. Büyük çaplı güneÅŸten elektrik üretim santralleri kapladığı alan bakımından oldukça büyüktür. Yatırım maliyetlerinden bir kısmını arazi maliyetleri oluÅŸturur. DiÄŸer kısmını ise; güneÅŸten elektrik üretmek için gerekli olan güneÅŸ paneli, solar inverter, konstrüksiyon, montaj malzemelerive proje maliyetleri oluÅŸturmaktadır. Bu maliyetler uzun sayılamayacak bir sürenin sonunda amorti edilir ve güneÅŸ enerjisi sistemi çok karlı bir iÅŸe dönüÅŸür.
GüneÅŸten elektrik üretmek doÄŸa ve dünya için çok önemli bir enerji türüdür. DoÄŸayı kirletmez, bir süre sonra sadece kar elde etmeye baÅŸlar çünkü güneÅŸ bedava bir enerji türüdür. Devletlerin destekleri her geçen gün artmaktadır. GüneÅŸten elektrik üretme tesisleri de gün geçtikçe artmaktadır.